TNC to wydarzenie, podczas którego ze scen padają ważne słowa. To również doskonała okazja do nawiązywania nowych kontaktów. Wspólne stoisko PCSS i Konsorcjum PIONIER cieszyło się sporym zainteresowaniem odwiedzających i pozwoliło zaprezentować szerszej publiczności polskie postępy w kluczowych obszarach działalności, obejmujących m.in. technologie kwantowe, rozwój infrastruktury sieciowej, obliczenia wielkiej skali oraz innowacyjne rozwiązania dla nauki i przemysłu.
Podczas tegorocznego TNC wystąpiło kilku polskich prelegentów. Piotr Rydlichowski z Działu Infrastruktury Sieciowej i Usługowej PCSS, specjalista z zakresu technologii kwantowych i kryptografii, w wystąpieniu, przygotowanym we współpracy z Domenico (Dom) Vicinanza (#GÉANT), przedstawił aktualne trendy oraz inicjatywy European Commission związane z rozwojem technologii kwantowych – obliczeń, komunikacji oraz metrologii. Ponadto, zostały omówione synergie oraz połączenia tych technologii w kontekście aktywności realizowanych przez sieci naukowe #NREN w Europie.
Trzeciego dnia TNC25 GÉANT Community, na scenie w Studio Theatre, podczas sesji Bright Cables, pojawili się Kajetan Kubik i Witold Taisner z Działu Sieci Nowych Generacji PCSS prezentując efekty prac w projekcie SUBMERSE, którego celem jest stworzenie światowej klasy instrumentu badawczego łączącego istniejące infrastruktury, między innymi NREN, EPOS i usługę programu Copernicus w zakresie monitorowania środowiska morskiego.
– Światłowodowe kable podmorskie ewoluują od zwykłych autostrad danych do dynamicznych czujników środowiskowych, odblokowując nieograniczone możliwości naukowe. SUBMERSE wykorzystuje rozproszone czujniki akustyczne (DAS) do monitorowania życia morskiego, aktywności sejsmicznej i ruchu statków w czasie rzeczywistym, zwiększając tym samym bezpieczeństwo badań i infrastruktury. Nasze rozwiązanie usprawnia gromadzenie danych, dostarczając praktycznych informacji o środowisku. Wspólnie wspieramy zrównoważony rozwój i przyspieszamy odkrycia naukowe, tworząc sieć, która pogłębia zrozumienie danych z korzyścią dla wszystkich – wyjaśniają nasi eksperci.
Z kolei podczas sesji Lightning Talks, Tomasz Parkoła – Kierownik Pionu Usług Sieciowych PCSS, zaprezentował narzędzie do upraszczania pism urzędowych, czyli “Proste Pismo”,
a Agnieszka Stokłosa – kierownik Działu Obsługi Projektów PCSS, wraz z Leonie Schäfer (DFN), poprowadziła spotkanie (tzw. Community Hub), mające na celu ocenę zainteresowania utworzeniem „A Policy Special Interest Group (SIG)”, czyli specjalnej grupy koncentrującej się na kwestiach politycznych istotnych dla NREN-ów i projektu @geant_community. Jest to związane z zaangażowaniem w prace tasku WP2T4 projektu GN5-2. Sesja była platformą do dyskusji na tematy związane z trendami politycznymi, inicjatywami i prawodawstwem unijnym, a także początkiem budowania sieci współpracy do wymiany wiedzy. A wszystko to pomiędzy ekspertami z zakresu analizy i świadomego zaangażowania w komunikację instytucjonalną (na poziomie krajowym i międzynarodowym) w sprawach istotnych dla NREN-ów takich jak niezależność cyfrowa, etyka, kwestie prywatności czy priorytety finansowania działań B+R.
Konsorcjum PIONIER na stoisku zaprezentowało realizowane aktualnie projekty badawcze:
- WEDROWNIQ– polską infrastrukturę satelitarnych systemów komunikacji kwantowej, która koncentruje się na budowie infrastruktury do rozwoju, analizy i integracji systemów komunikacji kwantowej działających w wolnej przestrzeni, ze szczególnym naciskiem na komunikację w segmencie satelitarnym.
- ŚWIATOWID– krajową infrastrukturę badawczą do rozwoju systemów GNSS/ADS-B, ze szczególnym uwzględnieniem automatycznego wykrywania zagrożeń.
- Q-CHRONOS– system mobilnych czujników kwantowych z zegarami optycznymi zintegrowanymi w sieciach telekomunikacyjnych.
- PLAI4SCIENCE– polską sieć infrastruktury badawczej dla nauk ścisłych wspomaganych sztuczną inteligencją.
- DARIAH HUB – infrastrukturę badawczą, której celem jest rozwój krajowej inteligentnej cyfrowej infrastruktury badawczej dla humanistyki i nauk o sztuce.
- PROSTE PISMO – platformę służącą do uproszczenia oficjalnych tekstów na poziomie językowym za pomocą półautomatycznego mechanizmu opartego na słowniku prostych i zrozumiałych zwrotów.
- HERIFORGE– projekt, którego celem jest rozwój sieci trzech połączonych ekosystemów zlokalizowanych w Polsce, na Cyprze i w Turcji, zapewniających doskonałe środowisko badawczo-rozwojowe dla innowacji w sektorach dziedzictwa kulturowego i przemysłów kreatywnych z wykorzystaniem technologii immersyjnych (XR).
- E-RIHS– czyli europejską infrastrukturę badawczą dla nauk o dziedzictwie, wspiera badania nad interpretacją, dokumentacją, konserwacją i zarządzaniem dziedzictwem kulturowym.
- KMD4EOSC– Krajowy Magazyn Danych (KMD) to uniwersalna infrastruktura dla składowania i udostępniania danych oraz efektywnego przetwarzania dużych wolumenów danych w modelach HPC, BigData i sztucznej inteligencji, w służbie EOSC (europejskiej chmury otwartych danych dla nauki); projekt KMD zapewnia przestrzeń, indeksowanie oraz możliwość darmowego udostępniania naukowych danych w tym wyników badań zgodnie z ideą Fair Data.
- FABRYKI AI– zadaniem Fabryki Piast-AI jest rozwijanie badań, innowacji i zastosowań technologii sztucznej inteligencji w Polsce i w całej Europie; łącząc środowiska akademickie, przemysłowe i rządowe, Piast-AI tworzy dynamiczny ekosystem dla wymiany wiedzy i innowacji w dziedzinie AI.
Agnieszka Wylegała, Magdalena Baranowska-Szczepańska