Kategorie
#Technologie: Projekty PIONIERa

Rozproszone Laboratorium Czasu i Częstotliwości, czyli dokładność lepsza niż w „szwajcarskim zegarku”

PIONIER-LAB łączy 22 jednostki naukowe w oparciu o dedykowane zasoby sieci PIONIER i sieci MAN. Głównym celem budowy Rozproszonego Laboratorium Czasu i Częstotliwości (ang. Time & Frequency) jest zapewnienie dostępu do ultraprecyzyjnych sygnałów czasu i częstotliwości wszystkim użytkownikom sieci PIONIER niezależnie od ich położenia geograficznego. 

Laboratorium umożliwia dostęp do ultraprecyzyjnych sygnałów czasu i częstotliwości dla każdego zainteresowanego użytkownika. Ponadto nie wymaga od użytkowników takiego sygnału żadnej specjalistycznej wiedzy z zakresu metrologii czasu i częstotliwości oraz doświadczenia w obsłudze zaawansowanych urządzeń metrologicznych, w tym zegarów atomowych. Użytkownicy mogą wykorzystać takie sygnały zarówno przy prowadzeniu zaawansowanych badań naukowych, jak i przy tworzeniu własnych systemów synchronizacji dla celów komercyjnych. Rozproszone Laboratorium Czasu i Częstotliwości może stać się pomostem pomiędzy nauką a biznesem przy dystrybucji sygnałów czasu i częstotliwości.

Rozproszone Laboratorium Czasu i Częstotliwości dostarczy usługi związane z czasem i częstotliwością przesyłaną przez sieć do użytkowników. Jest to m.in. stemplowanie dokumentów czasem, dostęp do czasu urzędowego, synchronizacja rozproszonych eksperymentów badawczych (czyli eksperymentach prowadzonych w różnym miejscu, ale w tym samym czasie przez wiele podmiotów), testowanie i walidacja nowoczesnych systemów transmisji czasu i częstotliwości. Do każdego lokalnego repozytorium będzie transmitowany czas z aktywnego masera wodorowego umieszczonego w Głównym Urzędzie Miar w Warszawie.

Każde lokalne repozytorium będzie wyposażone w zegary atomowe służące jako rezerwowe wzorce czasu i częstotliwości, a także w szereg urządzeń pomocniczych, takich jak mikrosteppery, systemy synchronizacji GNSS, serwery NTP i PTP, dystrybutory 1 PPS i 10 MHz, multipleksery. Urządzenia te będą wspomagać dystrybucję i zapewniać kontrolę sygnałów czasu i częstotliwości.

Zegar atomowy o najwyższej możliwej dokładności dostępny komercyjnie – aktywny maser wodorowy będzie umieszczony w Poznaniu. W Warszawie i Gdańsku będą umieszczone zegary cezowe, a w ośmiu lokalizacjach – Koszalin, Olsztyn, Bydgoszcz, Białystok, Łódź, Puławy, Kielce i Rzeszów – zegary rubidowe.

Użytkownikom oferowanych będzie pięć usług: usługa wirtualnego zegara atomowego, usługa NTP (ang. Network Time Protocol), usługa synchronizacji czasu za pomocą protokołu PTP (ang. Precision Time Protocol), usługa czasu urzędowego i usługa stemplowania czasem dokumentów.

Oprac. Gabriela Jelonek