Miejskie sieci komputerowe MAN, powstające od 1993 roku, miały za cel zintegrować komunikacyjnie jednostki naukowe w swoim mieście czy regionie, oferując szerokopasmowy dostęp (do 10Mb/s) do usług obliczeniowych (w centrach KDM) i usług multimedialnych. Żaden z ówczesnych operatorów telekomunikacyjnych takich połączeń nie oferował, a ponadto, usługi telekomunikacyjne były horrendalnie drogie. Pozostało wybudować je samemu. Oczywiście z użyciem światłowodów i dostępnych technologii (FR, FDDI, ATM).
Światłowodowe MANy to oczywiste wyzwanie dla sieci kampusowych jednostek naukowych i sieci krajowej łączącej MANy – też powinny one być światłowodowe. Takie podejście do budowy sieci naukowych było implementacją niezwykle nowatorskiej idei „All Optical Networks”.
W efekcie tych działań środowisko naukowe (Jednostki Wiodące), stało się właścicielem naukowych sieci światłowodowych i mogło podejmować strategiczne decyzje co do sposobu użycia włókien światłowodowych. Zapewniały to: rozwojowa topologia wielu pętli światłowodowych i wielokrotność włókien. Było to również niezwykle korzystne ekonomiczne. Przykładowo, dla sieci PIONIER, zwrot kosztów budowy następował po 2,5 roku względem cen dzierżawy pojedynczego kanału jednej pary włókien od operatorów telekomunikacyjnych.
Układ taki, że MANy, jako lokalni operatorzy sieci obsługują użytkowników naukowych (jednostki naukowe) swojego regionu i łączą się wzajemnie siecią krajową PIONIER, jest unikalny w skali Europy. Europejskie NRENy łączą jednostki naukowe bezpośrednio. Podobne do naszego rozwiązanie, ale o charakterze hybrydowym, obserwujemy w USA, gdzie działają regionalne sieci naukowe i stanowe łączące się z Internet2.
Taki układ ma jeszcze jedną kapitalną cechę: MANy dobrze znają lokalne społeczności naukowe i ich oczekiwania co do możliwości i usług sieci. Mogą więc dopasowywać ofertę do wymagań swoich użytkowników. Obserwujemy taki proces w realizacji projektów, takich jak: CLUSTERIX, PLATON, MAN-HA, PIONIER-LAB. Równocześnie, zainteresowane MANy współuczestniczą w rozproszonej realizacji globalnych usług dodanych, takich jak np.: obliczenia kampusowe, archiwizacja (PIONIER – U3/U4, MAN-HA, PRACE-LAB, KMD).
Ścisła federacja układu PIONIER/MANy skutkuje także zharmonizowanym i współbieżnym rozwojem technologicznym sieci MAN i sieci kręgosłupowej PIONIER. Przykładem są projekty NewMAN, 100net czy aktualnie realizowany PIONIER-LAB.
Jesteśmy różni (my – Jednostki Wiodące), ale mamy świadomość, że działając wspólnie możemy się rozwijać i dużo osiągnąć. To jest też unikalność ekosystemu PIONIER/MANy.
Dobrze to wróży dla dalszego rozwoju.
Maciej Stroiński, Jan Węglarz